Franklin D. Roosevelt (Amerika Birleşik Devletleri Başkanı) : GAZİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK EN BÜYÜK DEVLET ADAMI
Mustafa Kemal hakkındaki bilgiyi O'nu çok iyi tanıyan birisinden edindim. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği'nin Dışişleri Bakanı Litvinof la görüşürken, onun fikrince bütün Avrupa'nın en değerli ve ilgi çekici devlet adamının bugün Avrupa'da yaşamadığını, Boğazların gerisinde, Ankara'da yaşadığını, bunun Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk olduğunu söyledi.
(Üç Adam, Kemal Atatürk-Roosevelt-Mussolini, 1937)
D. Lloyd George (İngiltere Başbakanı) : YÜZYILIMIZIN DAHİSİ
Yüzyıllar nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki, o büyük dahi çağımızda Türk milletine nasip oldu. (1922)
(K. Atatürk ve Milli Mücadele T., 1958, s. 508)
Winston Churchill (İngiltere Başbakanı) : ATA'NIN ÖLÜMÜ BÜYÜK KAYIPTIR
Savaşta Türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da Türk ulusunu yeniden dirilten Atatürk'ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır. Her sınıf halkın O'nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahramana ve modern Türkiye'nin Ata'sına layık bir tezahürden başka bir şey değildir.
(Tan, 18 Aralık 1938)
V. İliç Lenin (Rus ihtilali lideri) : YÜKSEK ANLAYIŞLI ÖNDER
Mustafa Kemal sosyalist değildi. Fakat görülüyor ki iyi bir teşkilatçı, yüksek anlayışlı, ilerici, iyi düşünceli ve akıllı bir önderdir. 0, soygunculara karşı bir kurtuluş savaşı yapıyor. Emperyalistlerin gururunu kıracağına ve Sultanı da yaranıyla birlikte alt edeceğine inanıyorum. (1921)
(Tek Adam, 1964, s. 378)
Edouard Herriot (Fransa eski Başbakanı) : O'NA NASIL HAYRAN OLMAYAYIM?
Paşa, size nasıl hayran olmayayım? Ben Fransa'da laik bir hükümet kurmuştum. Bu hükümeti Papa'nın Paris'teki temsilcisinin yardımı ile papazlar devirdi. Sizse bir Halife'yi kovdunuz ve gerçek anlamıyla laik bir devlet kurdunuz. Siz, bu taassup içinde laikliği bu topluma nasıl kabul ettirdiniz? Dehanızın büyük eseri laik bir Türkiye yaratmak olmuştur. (1933)
(Yazılmayan Yönleriyle Atatürk, 1963, s. 62)
Eleftherios Venizelos (Yunanistan Başbakanı) : TÜRKİYE ÖVÜNEBİLİR
Bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir... Bu olağanüstü işleri yapanlar, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmışlardır. Ve bundan dolayı Türkiye övünebilir. (31 Ekim 1933)
(Cumhuriyet, 29 Ekim 1969)
Dwight D. Eisenhower (ABD Başkanı) : TÜRK BİRLİĞİNİN MİMARİ
Kemal Atatürk için daimi bir anıt tesisi münasebetiyle Türkiye'ye tebriklerimi arz ile gurur duyuyorum. O'nun gösterdiği yolda yürüyen büyük ulusunuz çok önemli başarılar elde etmiştir. Türk birliğinin ve ilerleyişinin mimarı Atatürk'ün hatırasını anmak için yapılan bu tören, dünyanın her tarafından hür insanlara ilham kaynağı olmuş bir zata çok yerinde bir saygıdır.
(Anıtkabir Özel Defteri'nden, 1953)
Habib Burgiba (Tunus Devlet Başkanı) : ATATÜRK İLHAM KAYNAĞIYDI
Sakarya Savaşı, Sakarya Zaferi, yirmi yaşımın en kuvvetli hatırası olmuştur. 0 zamanlar kendi kendime diyordum: Acaba ben de ulusumu böylesine seferber edemez miyim, onun ruhuna bu kurtarıcı hamleyi, bu dizgin tanımaz ihtirası aşılayamaz mıyım?
(Cumhuriyet, 26 Mart 1965)
Charles de Gaulle (Fransa Devlet Başkanı) : SADIK DOSTLUK DUYGULARI
Büyük Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümü nedeniyle Fransız ulusunun, Türk ulusuna karşı duymakta olduğu sadık dostluk duygularını dile getirmek isterim. Türkiye tarihi, bugün, her zamandan çok Batı ve Avrupa tarihinden ayrılmaz bir durumdadır. Ve Atatürk'ün bu yöndeki gayretleri sonuçsuz kalmamıştır. Memleketlerimiz arasındaki yüzyılları aşan dostluk, bu gelişmenin temelini oluşturur.
(Vatan, 10 Kasım 1963)
Muhammed Ali Cinnah (Pakistan' in kurucusu) : 0, MUSLUMANLARIN DA SESİYDİ
0, Türkiye'yi kurmakla bütün dünya uluslarına Müslümanların seslerini duyuracak kudrette olduğunu ispat etti. Kemal Atatürk'ün ölümüyle Müslüman dünyası en büyük kahramanını kaybetmiştir. Atatürk gibi bir önder önlerinde bir ilham kaynağı olarak dikildiği halde Hind Müslümanları bugünkü durumlarına h~l~ razı olacaklar mı?
(Millet Gazetesi, 10 Kasım 1954)
Eyüp Han (Pakistan Devlet Başkanı) : BÜTÜN ÇAĞLARIN LİDERİ
Kemal Atatürk yalnız bu yüzyılın en büyük liderlerinden biri değildir. Biz Pakistan'da O'nu, gelmiş geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. 0, yalnız sizin ulusunuzun sevgili önderi değildir. Dünyadaki bütün Müslümanlar gözlerini sevgi ve hayranlık duygularıyla O'na çevirmişlerdir.
(Cumhuriyet, 10 Kasım 1963)
Nikita S. Hruşçef (Sovyetler Birliği Başkanı) : ATATÜRK'UN YÖNETİMİNDEKİ TÜRKİYE
Yakın ve Orta Doğuda ilk cumhuriyet, doğuşunu O'na borçludur. Bu cumhuriyet, birçok ulusun milli özgürlük savaşlarına ışık tutmuştur.
Atatürk'ün yönetimindeki Türkiye'nin uluslararası otoritesi yükselmiş ve ülkesi dünya siyasetinde önemli bir rol oynamaya başlamıştır.
(Milliyet, 10 Kasım 1963)
John F. Kennedy (ABD Başkanı) : YUZYILIMIZIN BUYUK ÖNDERİ
Atatürk adı insana bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk ulusuna ilham veren önderliğini, modem dünyayı anlayışındaki ileri görüşlülüğü ve bir askeri önder olarak kudret ve cesaretini hatırlatmaktadır. Şüphesiz ki, Türkiye Cumhuriyeti'nin doğuşu ve o zamandan beri Atatürk'ün ve Türkiye'nin giriştiği derin ve geniş devrimler kadar bir ulusun kendisine olan güvenini daha başarıyla belirten bir başka örnek gösterilemez.
(Hürriyet, 10 Kasım 1963)
Cavaharlal Nehru (Hindistan Başbakanı) : MODERN ÇAĞIN YAPICISI
Kemal Atatürk veya bizim O'nu o zamanlar tanıdığımız ismiyle Kemal Paşa, gençlik günlerimde benim kahramanımdı. Büyük devrimlerini okuduğum zaman çok duygulandım. Türkiye'yi modernleştirme yolunda Atatürk'ün giriştiği genel çabayı büyük bir takdirle karşıladım. O'nun dinamizmi, yılmaz ve yorulmak bilmezliği insanda büyük bir etki yaratıyordu. 0, Doğuda modern çağın yapıcılarından biridir. O'nun en büyük hayranları arasında bulunmakta devam e-diyorum.
(Gazeteler, 19 Kasım 1963)
Prof. Ludwig Erhard (Batı Almanya Başbakanı) : ESERLERİ TAKDİRLE ANILMAKTADIR
Bütün dünya 10 Kasım'da, biz Almanların da dostluk ve saygıyla bağlı olduğumuz bir insanın hayatını ve eserlerini takdirle anmaktadır. Atatürk, daima Türkiye ile Avrupa arasında sıkı bağlar kurmaya çalışmıştır.
(Vatan, 10 Kasım 1963)
Sir A. Douglas Home (Ingiltere Başbakanı) : KAHRAMAN VE CESUR ASKER
Mustafa Kemal ismini bundan 50 yıl önce seçkin bir Türk komutanı olarak duymuştuk. Daha sonra barışın kuruluşuyla devlet adamlığı özelliklerini ortaya koymak fırsatını elde etmesi, büyük milli önderlerden biri olarak O'na tarihin en yüce mevkilerinden birini kazandırmıştır. 0 kahraman ve cesur askeri saygıyla, modern Türkiye'nin gerçek babası olan devlet adamını da hayranlık ve şükranla anıyoruz.
(Cumhuriyet, 10 Kasım 1963)
Hayato İkeda (Japonya Başbakanı) : ATA'YA DUYULAN HAYRANLIK
Atatürk'ün Türk Dili Devrimi'ni gerçekleştirmesi ve dinle siyaseti birbirinden ayırarak Türk toplumunun modemleşmesini sağlamak yolundaki çabalarına karşı büyük bir hayranlık duymaktayız.
(Hürriyet, 11 Kasım 1963)
Kurt G. Kiesinger (Federal Almanya Başbakanı) : 0, ESERİNİ TEHLİKEYE SOKMADI
Ben Türk-Alman dostluğunu yakından tanıyan bir neslin çocuğuyum. Küçük yaşımda bir adamın kahramanlıkları, yaptığı hizmetleri, ülkesi için giriştiği özverileri gördüm. Bu adam Mustafa Kemal'di. Bugün daha iyi kavrıyorum ki, o insan büyük bir devlet adamıydı. Büyüktü, çünkü ölçüyü korumasını her zaman bildi ve eserini tehlikeye sokacak sınırları aşmadı. Yürekliliğin ve kendi yürekliliğinin sınırlarını da çizebilecek kadar anlayışlıydı.
|
