MANİLER-TÜRKÜLER

BARAK TÜRKÜLERİ

Barak’ın bilinen en büyük özelliklerinden birisi de türküleri ve oyunlarıdır.Bunlar tümüyle yöreye özgü folklor ürünleridir.Bu yönüyle Barak oldukça zengin bir kültüre sahiptir.Yine Barak’ta her türkünün bir konusu her olayında bir türküsü vardır.Bu bakımdan türküler anlam yüklüdür.Yaşanılan olaylar çekilen sıkıntılar,göçler ve göçlerin zorlukları yapılan savaşlar,sürgünler isyanlar işte bunlar türkülerin konuları olmuştur.Bu nedenle acı hüzün ve dert yüklüdür türküler.Zaten Barak türkülerine genellikle dertli denir.Barak dertlisi.

Tabii Barak türkülerinin içinde sevgiyi güzeli ve güzelliği ifade edenleri de vardır.Ayrıca düğünlerde ve eğlencelerde topluca söylenen bir nevi kırık hava ve mani türü olan türkülerde görülmektedir.Türkülerin söylenmesinde halk arasında geçerli sayılan ses,sert ifadeli söyleniş şeklidir.Bir nevi haykırış gibi.Yörede erkekler arasında görülen ses genişliği çoğunlukla tenordur.Kadınlarda türkü söyleme geleneği yok denecek kadar azdır.

 

            Barak’ta en çok şu türküler söylenir.Barak dertlisi,İskan, Beyveled, Bilal bey, Bey mayıl, Hurşit, Öksüz oğlan, Ali paşa, Ezogelin, Döne gelin, Haco gelin, Gündeşli oğlu ve Leylim türküleridir.Aşağıdaki dörtlükler Barak türkülerine bir örnek teşkil eder.

 

Kavum aşiret bir vualim var size

Çıkmışım mansur gibi dara ben

Korkarım yarimi yad eller alır

Boğulurum namus ile ara ben

 

Benim gönlüm seyir ile seyranda

O kız gezer düğünlerde bayramda

Benim gönlüm emmim kızı meryemde

Korkarım ki hasret gidem yara ben

 

Türlü iblis giymiş boylu boyunca

Yar yüzüne bakamadım doyunca

O yar gelip helallaşak deyince

Kan ağladım gözlerimden yaş geldi

 

Seyran edip seyrangahtan gelirken

Yine yolum dost köyüne düş geldi

Ben kendi derdime derman ararken

Boyunuma bilinmedik iş geldi

 

Sonraki bölümlerde Barak şair ve aşıklarından alınan şiir ve türkülere ayrıca yer verilmiştir.

 

           

HALK OYUNLARI

            Barak oyunları topluca elele tutuşarak halay şeklinde oynanır.Halaylarda başta erkekler geride de kadınlar yer alır.Oyunlar davul zurna eşliğinde olur.Halayın başında bir erkek bulunurki bunun görevi “baş çekme”dir. Bu kişi aynı zamanda ekibin düzen içinde oynamasını sağlar.Kadınların baş çekme geleneği yoktur.Barak folkloründe ferdi oynama durumu görülmemektedir.Oyun ritimleri Anadolu’nun diğer bölgelerindeki oyun sitillerinden farklıdır.Kına gecelerinde ya da güveği donatmada tek ya da ikişerli gruplar halinde oynama durumu görülmektedir.Genel olarak folklörün doğal özelliklerinden birisi de giyilen kıyafettir.Bu hususa Barak’ta çok önem verilir.Rengarenk bu geleneksel kıyafetler içerisinde Barak oyunlarının cezbediciliği kabul edilir bir gerçektir.Yöre oyunları için ne çok ağır nede çok hareketli ifadesini kullanamıyoruz.Ancak bunların ortası sözü belki de gerçeğe daha yakın olanıdır.

            Barak’ta oynanan oyunların başlıcaları şunlardır.Ağır hava, Coma düzü, Düz hava, Velde,Berde,Üç ayak, Cezehir, Meryem ve leylim havalarıdır.

 

            LEYLİM OYUNU

            Leylim türkülü bir oyun adıdır.Bu, düğünlerde veya bayramlarda oynanır.Leylimi oynarken kadın erkek birlikte elele tutuşarak büyük bir daire teşkil ederler.Türküyü bir genç kız veya kadın söylemek isterse o zaman erkekleri halkaya tutturmazlar,yalnız kendileri oynar

Leylim türküleri bizim bildiğimiz manilerden ibarettir.bu maniler sonlarına önlerine bazı kelimeler getirmek şartiyle muhtelif ahenk ve bestelerle terennüm edilir.Bu kelimeler herhangi bir maniye eklenirse o maninin bestesi değiştirilir,oyunda da sıçrayış ve hareketler değiştirilerek seslerin ahengine uydurulur.

 

Şiirler-Maniler-Türküler

            Şiir ve Türkü, Barak insanı için vazgeçilmezlerdendir. Zira Baraklı, adeta bütün duygularını şiirleri ve türküleri ile dile getirmiştir. Çekilen acılar, kederler, gurbet duyguları, özlemler, sevinçler sevdalar kısaca insanoğlunun yaşayabileceği bütün duygular Barak’ta şiir olmuştur, türkü olmuştur. Gün olmuş isyan türküleri, gün olmuş isyan türküleri söylenmiştir. Ama her zaman tertemiz aşklar, sevdalar dile getirilmiştir.

            Şiirler, türküler ve maniler Türk kültürünün önemli bir parçasını oluşturan Barak kültürünün temel taşlarındandır. Barak isanı şiirlerle, türkülerle, manilerle doğar ve onlarla yaşar demek pek yanlış olmaz. Geçmişten günümüze odalarındaki  sohbetlerin en önemli parçasınıda türküler oluşturur. Geçmişten günümüze kadar söylenen şiir ve türkülerden derlediğimiz bazıların kitabımızın bu bölümüne aldık. Elbette Barakta çok sayıda şiir, türkü ve mani vardır. Ancak biz sadece birkaç örnek alabildik.

 

İskan Türküsü

Kalktık Horsandan sökün eyledik.

Düşürdüler bizi tozlu yollara

Omuzda parlıyor uzun kargılar

Aşırdılar bizi karlı doğlara,

 

Bölük, bölük olu yüklendi göçler

İhtiyarlar bindi, yayadır gençler

Başımıza geldi gördüğümüz düşler

Bizden sonra bir nam kalsın dillere

 

Oradan kalktık sökün ettik COlab’a

Seksenbin hanadır gelmez hesaba

Deve, koyun çoktur sığmaz hesaba

Susuz hayvanlar inleşir çöllerde.

                                   Dedemoğlu

 

Deyiş-1

Uzak yoldan geldim senin adına

Dökülmüş yüzünde nurun kalmamış

Ezel, kaşın ilen işmar ederdin

Şimdi söylemeğe dilin kalmamış

 

Havas oldum elindeki badeye

Karşı duram senden gelen kadaya

Çoluk çocuk doldurmuşsun odaya

Bana oturmaya yerin kalmamış

 

Miskin Alim der ki koymam sıradan

Sürün gitsin engelleri aradan

Şu benim muradım versin Yaradan

Benli sultan hepinizden güzelmiş

                                   Miskin Ali

 

Deyiş-2

Kadir Mvlam senden bir yar isterim

Daha bu Dünyaya gelmedik olsun

Ne anadan doğmuş ne yeri belli

Daha bunu gözler görmedik olsun

 

Ayağında çizme burnunda hızma

Başının çevresi gül ile yazma

Cennetten ayrılan huriden azma

Daha bu dünyaya gelmedik olsun

 

Miskin Alim derki dediğim olsa

Şakısa bülbüller gülüne konsa

Her beni gördükçe oynayıp gülse

Daha bir kimseyle gülmedik olsun

                                   Miskin Ali

 

Seferberlik Destanı

Seferberlik emri geldi okundu

Allah Allah deyüp kalkar giderim

Bütün millet birbirine sokuldu.

Çantayı boynuma takar giderim.

 

Yalvarın Allah’a edin duayı

Mevla verir bütün derde devayı

Güç gücüyle yaptığım bu yuvayı

Kazma kürek ile yıkar giderim

 

Hiç kalmadı hallerimi soranım

Arkam sıra mektup yazıp verenim.

Toplansınlar eşim dostum yarenim

Gelin helallaşın çıkar giderim.

                                   Derdiçok

 

Abbas Paşa

İskeleden çıktı bir Abbas Paşa

Kıcılı boranlı bir dağ var önünde

Mevali Beyleri at başı çekmez

Beni eğleyecek yer var önünde

 

Elbeyli Türkmenden yolun açarsa

Kanlı Murat köpüğünü saçarsa

Eğer Abbas Paşa buradan geçerse

Seyidi Battal gibi er var önünde

 

Feriz Bey dersen İskanın başı

Aşiretler her zaman eder savaşı

Keser kelleri söker öleşi

 

EDİTÖR GİRİŞİ
 
Kullanıcı adı:
Şifre:
SAAT
 



More Cool Stuff At POQbum.com

Mustafa Kemal ATATÜRK
 



"Ben her şeyden önce bir Türk milliyetçisiyim. Böyle doğdum. Böyle öleceğim. Türk birliğinin, bir gün hakikat olacağına inancım vardır. Ben görmesem bile, gözlerimi dünyaya onun rüyaları içinde kapayacağım. Türk birliğine inanıyorum, onu görüyorum. Yarının tarihi, yeni fasıllarını Türk birliğiyle açacaktır. Dünya sükununu bu fasıllar içinde bulacaktır. Türk'ün varlığı bu köhne aleme yeni ufuklar açacak, güneş ne demek, ufuk ne demek, o zaman görülecek."


"Bu memleket, dünyanın beklemediği, asla ümit etmediği bir müstesna mevcudiyetin yüksek tecellisine, yüksek sahne oldu. Bu sahne 7 bin senelik, en aşağı bir Türk beşiğidir. Beşik tabiatın rüzgarlarıyla sallandı. Beşiğin içindeki çocuk tabiatın yağmurlarıyla yıkandı. O çocuk tabiatın şimşeklerinden, yıldırımlarından, kasırgalarından evvela, korkar gibi oldu; sonra onlara alıştı; onları tabiatın babası tanıdı onların oğlu oldu. Bir gün o tabiat çocuğu tabiat oldu; şimşek, yıldırım, güneş oldu; Türk oldu. Türk budur. Yıldırımdır. Kasırgadır, dünyayı aydınlatan güneştir."


"Tanrı nasip eder, ömrüm vefa ederse; Musul, Kerkük ve Adaları geri alacağım. Selanik de dahil Batı Trakya'yı Türkiye hudutları içine katacağım" "İstanbul'da çıkan bir gazeteyi Kaşgar'da ki Türk de anlayacaktır."


"Türkiye Türklerindir."


"Kanını taşıyandan başkasına inanma!"


"Dünya yüzünde, Türk'ten daha büyük,ondan daha eski, ondan daha temiz bir millet yoktur ve bütün insanlık tarihinde görülmemiştir."


"Bir gün, ressamlar Türk'ün simasını kaybederlerse, yıldırımı alsınlar, yapıversinler."


"Milli benliğini bulamayan milletler başka milletlerin avı olacaklardır."


"Türk'lerin yaşadıkları her yer misak-ı milli hudutları içindedir."


"Hayattaki yegane üstünlüğüm, Türk doğmaktır! Muhterem milletime şunu tavsiye ederim ki; sinesinde yetiştirerek başının üstüne kadar çıkaracağı adamların kanındaki, vicdanındaki cevher-i asli'yi çok iyi tahlil etmek dikkatinden bir an feragat etmesin."


"Biz doğrudan doğruya millet severiz ve Türk milliyetçisiyiz. Cumhuriyetimizin dayanağı Türk topluluğudur. Bu topluluğun fertleri ne kadar Türk kültürüyle dolu olursa, o topluluğa dayanan cumhuriyet de o kadar kuvvetli olur."


"Beni olağanüstü bir kişi olarak yorumlamayınız. Doğuşumdaki tek olağanüstülük Türk olarak dünyaya gelmemdir."


"Türk budur: Yıldırımdır, kasırgadır, dünyayı aydınlatan güneştir."


"İslamiyet'i ele alıp Türklüğü inkâr etmek ihanettir. Bunun tersi de aynı derecede gaflet ve ihanettir."


"Eğer bende bazı fevkaladelikler görüyor, buluyorsanız bunları sadece ve yanlız Türk olmama, Türklüğüme bağlayınız."


"İnsanlar; yoksulluğa, açlığa, susuzluğa tahammül ederler. Fakat adaletsizliğe, hor görülmeye, aşağılanmaya ASLA müsaade, müsamaha etmezler."


"Ülkeniz sizindir, Türklerindir. Bu ülke, tarihte Türk'tü bugün de Türk tür ve sonsuza dek Türk olarak yaşayacaktır."


"Ülkeniz sizindir, Türklerindir. Bu ülke, tarihte Türk'tü bugün de Türk tür ve sonsuza dek Türk olarak yaşayacaktır."


"Türk Devletinin yenilmez, zinde hayat gücü ve Türk Milletinin teminatı ve istikbali gençliktir."


"Türk aydınları için Batı'nın sığınması olmak bir ideal olarak benimsenmiştir. Milletimiz için bundan korkunç felaket düşünülemez."


"Yetişecek çocuklarımıza ve gençlerimize, görecekleri tahsilin hududu ne olursa olsun, en evvel, herşeyden evvel Türkiye'nin istikbaline, kendi benliğine, millî an'anelerine düşman olan bütün unsurlarla mücadele etmek lüzumu öğretilmelidir."


"Türkiye bir maymun değildir ve hiç bir milleti de taklit etmeyecektir. Türkiye ne Amerikanlaşacak, ne de Batılılaşacaktır; o sadece özleşecektir."


"Yüksek Türk! Senin için yüksekliğin hududu yoktur. İşte parola budur."


"Türk çocuğu ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır."


"Büyük devletler kuran ecdadımız, büyük ve şümullü medeniyetlere de sahip olmuştur. Bunu aramak, tetkik etmek, Türklüğe ve cihana bildirmek bizler için bir borçtur."


"Asla şüphem yoktur ki, Türklüğün unutulmuş büyük medeni özelliği ve büyük medeni kabiliyeti bundan sonraki gelişmesi ile geleceğin yüksek medeniyet ufkunda yeni bir güneş gibi doğacaktır."


"Kanını taşıyandan başkasına inanma!"


Hepiniz birer Türk Bayrağı'sınız. Bay­rağı lekelemeyin, kirletmeyin yeredüşür­meyin.


Cesaret, yüreklilik, atılganlık olmayan hiçbir dâva başarıya ulaşamaz.


NE MUTLU TÜRK'ÜM DİYENE!






GAZETELER
 

Hurriyet.www.gazetealemi.com Zaman www.gazetealemi.com Radikal www.gazetealemi.com Milliyet www.gazetealemi.com Bugun www.gazetealemi.com Turkiye www.gazetealemi.com Vatan www.gazetealemi.com Sabah www.gazetealemi.com Yeni Safak www.gazetealemi.com

VE BEN...
 
cemal yilmaz cemalyilmaz@cilginturk.gen.tr

 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol