BARAK TÜRKÜLERİ

Barak’ın bilinen en büyük özelliklerinden birisi de türküleri ve oyunlarıdır.Bunlar tümüyle yöreye özgü folklor ürünleridir.Bu yönüyle Barak oldukça zengin bir kültüre sahiptir.Yine Barak’ta her türkünün bir konusu her olayında bir türküsü vardır.Bu bakımdan türküler anlam yüklüdür.Yaşanılan olaylar çekilen sıkıntılar,göçler ve göçlerin zorlukları yapılan savaşlar,sürgünler isyanlar işte bunlar türkülerin konuları olmuştur.Bu nedenle acı hüzün ve dert yüklüdür türküler.Zaten Barak türkülerine genellikle dertli denir.Barak dertlisi.

Tabii Barak türkülerinin içinde sevgiyi güzeli ve güzelliği ifade edenleri de vardır.Ayrıca düğünlerde ve eğlencelerde topluca söylenen bir nevi kırık hava ve mani türü olan türkülerde görülmektedir.Türkülerin söylenmesinde halk arasında geçerli sayılan ses,sert ifadeli söyleniş şeklidir.Bir nevi haykırış gibi.Yörede erkekler arasında görülen ses genişliği çoğunlukla tenordur.Kadınlarda türkü söyleme geleneği yok denecek kadar azdır.

            Barak’ta en çok şu türküler söylenir.Barak dertlisi,İskan, Beyveled, Bilal bey, Bey mayıl, Hurşit, Öksüz oğlan, Ali paşa, Ezogelin, Döne gelin, Haco gelin, Gündeşli oğlu ve Leylim türküleridir.Aşağıdaki dörtlükler Barak türkülerine bir örnek teşkil eder.

Kavum aşiret bir vualim var size

Çıkmışım mansur gibi dara ben

Korkarım yarimi yad eller alır

Boğulurum namus ile ara ben

Benim gönlüm seyir ile seyranda

O kız gezer düğünlerde bayramda

Benim gönlüm emmim kızı meryemde

Korkarım ki hasret gidem yara ben

Türlü iblis giymiş boylu boyunca

Yar yüzüne bakamadım doyunca

O yar gelip helallaşak deyince

Kan ağladım gözlerimden yaş geldi

Seyran edip seyrangahtan gelirken

Yine yolum dost köyüne düş geldi

Ben kendi derdime derman ararken

Boyunuma bilinmedik iş geldi

Sonraki bölümlerde Barak şair ve aşıklarından alınan şiir ve türkülere ayrıca yer verilmiştir.

HALK OYUNLARI

            Barak oyunları topluca elele tutuşarak halay şeklinde oynanır.Halaylarda başta erkekler geride de kadınlar yer alır.Oyunlar davul zurna eşliğinde olur.Halayın başında bir erkek bulunurki bunun görevi “baş çekme”dir. Bu kişi aynı zamanda ekibin düzen içinde oynamasını sağlar.Kadınların baş çekme geleneği yoktur.Barak folkloründe ferdi oynama durumu görülmemektedir.Oyun ritimleri Anadolu’nun diğer bölgelerindeki oyun sitillerinden farklıdır.Kına gecelerinde ya da güveği donatmada tek ya da ikişerli gruplar halinde oynama durumu görülmektedir.Genel olarak folklörün doğal özelliklerinden birisi de giyilen kıyafettir.Bu hususa Barak’ta çok önem verilir.Rengarenk bu geleneksel kıyafetler içerisinde Barak oyunlarının cezbediciliği kabul edilir bir gerçektir.Yöre oyunları için ne çok ağır nede çok hareketli ifadesini kullanamıyoruz.Ancak bunların ortası sözü belki de gerçeğe daha yakın olanıdır.

            Barak’ta oynanan oyunların başlıcaları şunlardır.Ağır hava, Coma düzü, Düz hava, Velde,Berde,Üç ayak, Cezehir, Meryem ve leylim havalarıdır.

            LEYLİM OYUNU

            Leylim türkülü bir oyun adıdır.Bu, düğünlerde veya bayramlarda oynanır.Leylimi oynarken kadın erkek birlikte elele tutuşarak büyük bir daire teşkil ederler.Türküyü bir genç kız veya kadın söylemek isterse o zaman erkekleri halkaya tutturmazlar,yalnız kendileri oynar

Leylim türküleri bizim bildiğimiz manilerden ibarettir.bu maniler sonlarına önlerine bazı kelimeler getirmek şartiyle muhtelif ahenk ve bestelerle terennüm edilir.Bu kelimeler herhangi bir maniye eklenirse o maninin bestesi değiştirilir,oyunda da sıçrayış ve hareketler değiştirilerek seslerin ahengine uydurulur.